VIÊM ĐẠI TRÀNG NÊN ĂN GÌ VÀ KHÔNG NÊN ĂN GÌ?

 CHÚNG TA VẪN THƯỜNG NGHE CÂU “ HỌA TỪ MIỆNG MÀ RA, BỆNH TỪ MIỆNG MÀ VÀO”. CÂU NÀY RẤT ĐÚNG ĐỐI VỚI CÁC BỆNH LÝ ĐƯỜNG TIÊU HÓA ĐẶC BIỆT BỆNH LÝ VIÊM ĐẠI TRÀNG.

1.     TỔNG QUAN VIÊM ĐẠI TRÀNG:

VIÊM ĐẠI TRÀNG

BỆNH LÝ VIÊM ĐẠI TRÀNG LÀ TÌNH TRẠNG NIÊM MẠC ĐẠI TRÀNG BỊ VIÊM NHIỄM GÂY TỔN THƯƠNG KHU TRÚ HOẶC LAN TỎA VỚI NHIỀU MỨC ĐỘ KHÁC NHAU. TRƯỜNG HỢP NHẸ CÓ XUẤT HIỆN CÁC VẾT VIÊM GÂY ĐAU ĐỚN, GIAI ĐOẠN NẶNG CÓ THỂ XUẤT HIỆN CÁC Ổ LOÉT, XUẤT HUYẾT, HAY CÓ THỂ LÀ NHỮNG Ổ ÁP XE Ở ĐẠI TRÀNG. VIÊM ĐẠI TRÀNG MỚI TIẾN TRIỂN THƯỜNG NHẸ NHƯNG NẾU KHÔNG ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ DỨT ĐIỂM BỆNH SẼ NGÀY CÀNG NẶNG LÊN CÓ THỂ DẪN ĐẾN NHIỀU BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM NHƯ: XUẤT HUYẾT ĐẠI TRÀNG, THỦNG ĐẠI TRÀNG, UNG THƯ ĐẠI TRÀNG…

VIÊM ĐẠI TRÀNG MẠN TÍNH ĐƯỢC ĐẶC TRƯNG BỞI CÁC TRIỆU CHỨNG NHƯ RỐI LOẠN TIÊU HÓA, CHƯỚNG BỤNG, ĐAU BỤNG, PHÂN RỐI LOẠN (KHI LỎNG, KHI NÁT, KHI TÁO), KHÔNG THOẢI MÁI SAU KHI ĐẠI TIỆN VÀ CÓ CẢM GIÁC MÓT ĐI NỮA.

VIÊM ĐẠI TRÀNG LÀ BỆNH LÝ LIÊN QUAN TRỰC TIẾP TỚI CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG CỦA NGƯỜI BỆNH. NẾU KHÔNG ĐẢM BẢO VẤN ĐỀ AN TOÀN THỰC PHẨM CÓ THỂ DẪN ĐẾN RỐI LOẠN TIÊU HÓA VỚI NHIỀU ĐỢT KẾ TIẾP DẪN ĐẾN VIÊM ĐẠI TRÀNG. HOẶC DO VIRUS GÂY RA HOẶC ĂN PHẢI RAU SỐNG, UỐNG NƯỚC KHÔNG ĐẢM BẢO SẼ MẮC LỴ AMIP CŨNG CÓ THỂ DẪN ĐẾN VIÊM ĐẠI TRÀNG.

NGOÀI RA, NAM GIỚI UỐNG RƯỢU BIA NHIỀU, NHẤT LÀ LỚP TRẺ, KHI ĐÓ MẤT CÂN BẰNG ĐƯỜNG RUỘT VÀ TIÊU DIỆT VI KHUẨN CÓ ÍCH VÀ LÀ NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN VIÊM ĐẠI TRÀNG. TRẺ EM ĂN NHIỀU ĐỒ ĂN NHANH, ĐỒ NƯỚNG, RÁN, ÍT ĂN RAU CŨNG DẪN ĐẾN VIÊM ĐẠI TRÀNG.

2.    VIÊM ĐẠI TRÀNG NÊN ĂN UỐNG NHƯ THẾ NÀO HỢP LÝ?

VÌ LÀ BỆNH LÝ LIÊN QUAN TỚI CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG NÊN ĐIỀU MÀ NHIỀU NGƯỜI QUAN TÂM CHÍNH LÀ MẮC VIÊM ĐẠI TRÀNG NÊN ĂN GÌ ĐỂ TỐT CHO ĐẠI TRÀNG NÓI RIÊNG VÀ SỨC KHỎE NÓI CHUNG. ĐỂ XÂY DỰNG CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG TỐT CHO ĐẠI TRÀNG, NGƯỜI BỆNH NÊN NẮM ĐƯỢC MỘT SỐ NGUYÊN TẮC CHUNG NHƯ SAU:

- ĐẢM BẢO CUNG CẤP ĐỦ DINH DƯỠNG CHO CƠ THỂ: VIÊM ĐẠI TRÀNG LÀ BỆNH VỀ ĐƯỜNG TIÊU HÓA CÓ THỂ LÀM NGƯỜI BỆNH KHÓ HẤP THU CÁC CHẤT DINH DƯỠNG, NGƯỜI BỆNH THƯỜNG SỤT CÂN ĐỘT NGỘT VÀ TĂNG NGUY CƠ MẮC BỆNH SUY DINH DƯỠNG. DO ĐÓ, NẾU MẮC VIÊM ĐẠI TRÀNG ĐẶC BIỆT CẦN CÓ CHẾ ĐỘ ĂN ĐỦ CHẤT DINH DƯỠNG THEO NHÓM TUỔI, THEO GIỚI, THEO MỨC LAO ĐỘNG, CHẾ ĐỘ ĂN KHOẢNG 30-35 KCAL/KG CÂN NẶNG, CHẤT ĐẠM CẦN 1-1,2 GAM/NGÀY.

- CHIA NHỎ KHẨU PHẦN ĂN: NGƯỜI BỆNH MẮC VIÊM ĐẠI TRÀNG THƯỜNG THẤY DỄ CHỊU KHI CHIA NHỎ BỮA ĂN HÀNG NGÀY. VIỆC CHIA NHỎ BỮA ĂN CŨNG CÓ THỂ GIÚP NGƯỜI BỆNH TĂNG KHẢ NĂNG HẤP THỤ CÁC CHẤT DINH DƯỠNG TỪ NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM MÀ BẠN ĂN.

- TẬP GHI CHÉP NHẬT KÝ DINH DƯỠNG: NGƯỜI BỆNH NÊN GHI VÀO SỔ NHỮNG THỰC PHẨM TỐT VÀ KHÔNG TỐT CHO HỆ TIÊU HÓA ĐỂ CÓ CHẾ ĐỘ ĂN HỢP LÝ, KHÔNG LÀM NẶNG THÊM CÁC TRIỆU CHỨNG BỆNH VÀ DUY TRÌ CƠ THỂ KHỎE MẠNH.

- HẠN CHẾ NHỮNG THỰC PHẨM CÓ THỂ GÂY DỊ ỨNG CHO CƠ THỂ: NẾU NGƯỜI BỆNH BỊ DỊ ỨNG VỚI MỘT THỰC PHẨM NÀO ĐÓ THÌ NÊN THAY THẾ BẰNG NHỮNG THỰC PHẨM KHÁC CŨNG CÓ HÀM LƯỢNG DINH DƯỠNG TƯƠNG ĐƯƠNG ĐỂ CƠ THỂ KHÔNG BỊ THIẾU HỤT CÁC DƯỠNG CHẤT.

- DUY TRÌ ĐỦ NƯỚC CHO CƠ THỂ, NÊN UỐNG TỪ 6 - 8 LY NƯỚC MỖI NGÀY, 1 LY KHOẢNG 240ML, TƯƠNG ĐƯƠNG 1,6 - 2 LÍT/NGÀY.

NGOÀI NHỮNG LƯU Ý TRÊN, NGƯỜI BỆNH CẦN NẮM RÕ NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM NÊN ĂN VÀ KHÔNG NÊN ĂN ĐỂ XÂY DỰNG THỰC ĐƠN HÀNG NGÀY CHO HỢP LÝ.

 

 3. NGƯỜI BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG NÊN ĂN GÌ?

- DƯỚI ĐÂY LÀ NHỮNG THỰC PHẨM TỐT CHO HỆ TIÊU HÓA MÀ NGƯỜI VIÊM ĐẠI TRÀNG NÊN BỔ SUNG CHO CƠ THỂ.

   -          THỰC PHẨM NHẸ, DỄ TIÊU NHƯ GẠO, KHOAI LANG, NGŨ CỐC, KHOAI TÂY…ĐÂY LÀ THỨC ĂN DẠNG MỀM, DỄ TIÊU, GIÚP ĐẠI TRÀNG HẤP THU CHẤT DINH DƯỠNG NHANH CHÓNG MÀ KHÔNG LÀM TĂNG NẶNG GÁNH NẶNG CHO ĐẠI TRÀNG.

-          THỰC PHẨM GIÀU ĐẠM NHƯ CÁ, THỊT NẠC, ĐẬU PHỤ… SẼ CUNG CẤP ĐẦY ĐỦ KHOÁNG CHẤT GIÚP LÀM LÀNH TỔN THƯƠNG NIÊM MẠC ĐẠI TRÀNG, GIẢM TÌNH TRẠNG VIÊM NHIỄM CỦA NIÊM MẠC ĐẠI TRÀNG. CÁC LOẠI CÁ GIÀU AXIT BÉO OMEGA-3 CŨNG CÓ THỂ LÀM GIẢM TRIỆU CHỨNG BỆNH. NGOÀI RA, CÓ THỂ CUNG CẤP OMEGA-3 CHO CƠ THỂ TỪ CÁC NGUỒN KHÁC NHƯ DẦU HẠT LANH, HẠT LANH XAY VÀ QUẢ ÓC CHÓ.

-          NÊN ĂN CÁC LOẠI RAU XANH NHƯ RAU NGÓT, RAU MUỐNG, CẢI XANH… CUNG CẤP VITAMIN GIÚP TĂNG CƯỜNG SỨC ĐỀ KHÁNG, CHỐNG LẠI VI KHUẨN CÓ HẠI CHO ĐẠI TRÀNG.

-          ĂN NHIỀU HOA QUẢ TƯƠI NHƯ CHUỐI CHÍN, DƯA HẤU, TÁO… GIÚP THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH LÀM LÀNH TỔN THƯƠNG ĐẠI TRÀNG, NÂNG CAO SỨC KHỎE CƠ THỂ, NGĂN NGỪA BỆNH TÁI PHÁT.

-          CÁC LOẠI SINH TỐ, NƯỚC HOA QUẢ CHỨA NHIỀU VITAMIN A, B, K, E RẤT TỐT CHO ĐƯỜNG RUỘT VÀ CẢI THIỆN TIÊU HÓA.

 

NHỮNG THỰC PHẨM TỐT CHO HỆ TIÊU HÓA NÓI CHUNG VÀ ĐẠI TRÀNG NÓI RIÊNG CÓ THỂ GIÚP CẢI THIỆN TRIỆU CHỨNG Ở NHIỀU NGƯỜI BỆNH NHƯNG THỨC ĂN DUNG NẠP VÀO CƠ THỂ CỦA MỖI NGƯỜI LÀ KHÁC NHAU. NGƯỜI BỆNH VẪN CÓ THỂ GẶP NHỮNG TRIỆU CHỨNG BẤT THƯỜNG NẾU CƠ THỂ KHÔNG TIÊU HÓA TỐT CÁC THỰC PHẨM MÀ NGƯỜI BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG KHÁC THẤY DỄ CHỊU KHI ĂN. TỐT HƠN HẾT LÀ BẢN THÂN MỖI NGƯỜI NÊN LƯU Ý GHI CHÉP LẠI NHỮNG THỰC PHẨM TỐT CHO HỆ TIÊU HÓA CỦA MÌNH VÀ THAM KHẢO Ý KIẾN BÁC SĨ KHI CẦN THIẾT.

4.    MẮC VIÊM ĐẠI TRÀNG KHÔNG NÊN ĂN GÌ?

MỘT SỐ LOẠI THỰC PHẨM CÓ THỂ LÀM NẶNG THÊM CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA VIÊM ĐẠI TRÀNG Ở ĐA SỐ CÁC BỆNH NHÂN. VÌ THẾ, BẠN NÊN NHẬN BIẾT CÁCH XÁC ĐỊNH THỰC PHẨM NÀO GIÚP GIẢM VÀ TĂNG MỨC ĐỘ NGHIÊM TRỌNG CỦA CÁC TRIỆU CHỨNG  BỆNH. NGOÀI RA, CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG LÀNH MẠNH CŨNG LÀ MỘT TRONG NHỮNG CÁCH GIÚP BẠN PHÒNG NGỪA ĐƯỢC BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG.

DƯỚI ĐÂY LÀ CÁC THỰC PHẨM PHỔ BIẾN CÓ THỂ LÀM GIA TĂNG CÁC TRIỆU CHỨNG Ở NGƯỜI BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG:

- ĐƯỜNG SỮA LACTOSE: MỘT SỐ BỆNH NHÂN VIÊM ĐẠI TRÀNG THƯỜNG GẶP CÁC TRIỆU CHỨNG KHÔNG DUNG NẠP VỚI ĐƯỜNG SỮA LACTOSE. LACTOSE THƯỜNG ĐƯỢC TÌM THẤY TRONG CÁC SẢN PHẨM TỪ BƠ SỮA, ĐẶC BIỆT LÀ SỮA BÒ. NHỮNG BỆNH NHÂN CÓ CÁC DẤU HIỆU KHÔNG DUNG NẠP LACTOSE CŨNG NÊN TRÁNH CÁC THỰC PHẨM TỪ BƠ SỮA ĐỂ KHÔNG GÂY RA CÁC TRIỆU CHỨNG LÀM BỆNH TRỞ NÊN TỆ HƠN.

- CÁC CHẤT KÍCH THÍCH NHƯ RƯỢU, BIA, CAFE, TRÀ...: CÁC CHẤT NÀY CÓ THỂ LÀM GIA TĂNG TÌNH TRẠNG TIÊU CHẢY Ở MỘT SỐ BỆNH NHÂN. BÊN CẠNH ĐÓ, MỘT SỐ LOẠI SODA VÀ BIA CÓ CHỨA CARBONATE GÂY KÍCH ỨNG ĐƯỜNG TIÊU HÓA VÀ LÀM TĂNG CHỨNG Ợ HƠI Ở NGƯỜI BỆNH. CÀ PHÊ, TRÀ, CHOCOLATE HOẶC CHẤT LÀM NGỌT NHÂN TẠO CŨNG LÀ CÁC TÁC NHÂN GÂY RA TÌNH TRẠNG VIÊM ĐẠI TRÀNG.

- RAU CÓ MÀU XANH ĐẬM NHƯ BẮP CẢI, CẢI BRUSSEL VÀ BÔNG CẢI XANH: CÁC LOẠI RAU NÀY CHỨA NHIỀU CHẤT XƠ LÀM CÁC TRIỆU CHỨNG KHÓ TIÊU ĐAU BỤNG Ở BỆNH NHÂN VIÊM ĐẠI TRÀNG NẶNG LÊN.

- THỰC PHẨM NHIỀU DẦU MỠ: NGƯỜI VIÊM ĐẠI TRÀNG NÊN TRÁNH MỠ ĐỘNG VẬT, THỨC ĂN NHANH, ĐỒ ĂN CHIÊN XÀO NHƯ KHOAI TÂY CHIÊN, GÀ RÁN, THỊT MỠ, HAMBURGER…

- ĐỒ ĂN CÓ NHIỀU ĐƯỜNG: NGƯỜI BỆNH KHI ĂN NHIỀU ĐỒ NGỌT HAY CÁC SẢN PHẨM LÀM TỪ ĐƯỜNG HÓA HỌC THƯỜNG CẢM THẤY ĐẦY HƠI, CHƯỚNG BỤNG, Ợ NÓNG VÀ TIÊU CHẢY. ĐẶC BIỆT, MỘT SỐ NGƯỜI BỆNH CÒN CÓ CHỨNG KHÔNG DUNG NẠP ĐƯỜNG FRUCTOSE GÂY RA TÌNH TRẠNG CHUỘT RÚT VÀ TIÊU CHẢY. ĐƯỜNG FRUCTOSE THƯỜNG ĐƯỢC TÌM THẤY TRONG XI-RÔ NGÔ, NƯỚC ÉP TRÁI CÂY.

- THỰC PHẨM CAY NÓNG NHƯ LẨU THÁI, MÌ CAY, ỚT, TIÊU…: VỚI NHỮNG BỆNH NHÂN MẮC VIÊM ĐẠI TRÀNG, KHI ĂN NHỮNG LOẠI THỰC PHẨM NÀY DỄ THẤY TÌNH TRẠNG BỆNH TĂNG NẶNG NHANH CHÓNG, TÌNH TRẠNG ĐAU BỤNG ĐẦY HƠI THƯỜNG GẶP NGAY SAU KHI ĂN.

- NGƯỜI BỊ ĐẠI TRÀNG KHÔNG NÊN ĂN NHỮNG LOẠI HẢI SẢN CHƯA ĐƯỢC NẤU CHÍN KỸ. NGOÀI RA, NGƯỜI BỆNH CŨNG KHÔNG NÊN ĂN BẤT KỲ LOẠI THỰC PHẨM NÀO CHƯA ĐƯỢC NẤU CHÍN KỸ, ĐẶC BIỆT LÀ KHÔNG NÊN ĂN THỰC PHẨM SỐNG. THỰC PHẨM SỐNG CÓ CHỨA NHIỀU VI KHUẨN KÍ SINH GÂY RA TÌNH TRẠNG ĐAU BỤNG VÀ ĐI NGOÀI, VỪA CÓ THỂ LÀ NGUYÊN NHÂN GÂY NÊN BỆNH LÝ VIÊM ĐẠI TRÀNG LẠI VỪA LÀ NGUYÊN NHÂN LÀM TĂNG NẶNG TRIỆU CHỨNG Ở NHỮNG NGƯỜI VIÊM ĐẠI TRÀNG LÂU NĂM.

BÊN CẠNH CHÚ Ý VỀ DINH DƯỠNG ĐÚNG CÁCH CHO BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG TRÀNG, CHẾ ĐỘ DÙNG THUỐC VÀ ĐIỀU HÒA SINH HOẠT CŨNG ẢNH HƯỞNG VÀ TÁC ĐỘNG LỚN ĐẾN BỆNH.

CHẾ ĐỘ ĂN CHO NGƯỜI VIÊM ĐẠI TRÀNG CHỈ LÀ CÁCH GIÚP NGƯỜI BỆNH GIẢM THIỂU TRIỆU CHỨNG CHỨ KHÔNG GIÚP ĐIỀU TRỊ KHỎI HAY DỨT ĐIỂM BỆNH. VIỆC ĐIỀU TRỊ PHẢI DÙNG THUỐC THEO CHỈ ĐỊNH CỦA BÁC SĨ ĐỂ ĐẠT HIỆU QUẢ TỐT NHẤT. VIÊM ĐẠI TRÀNG LÀ CĂN BỆNH DỄ MẮC, KHÓ CHỮA, BỆNH CÓ THỂ DAI DẲNG KÉO DÀI NÊN NGƯỜI BỆNH CẦN CÓ SỰ TƯ VẤN VÀ THEO DÕI ĐIỀU TRỊ CỦA CÁC BÁC SĨ, CẦN GHI CHÉP CÁC LOẠI THỰC PHẨM NÊN ĂN VÀ KHÔNG NÊN ĂN ĐỂ ĐIỀU CHỈNH CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG TỪNG NGÀY, GIÚP BỆNH CÓ THỂ ĐƯỢC KIỂM SOÁT TỐT, NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SỐNG.

KÍNH MỜI QUÝ VỊ XEM THÊM VIDEO: